به گزارش سرویس علم و فناوری عیارآنلاین، چهارمین بسته خبری علمی و فناوری که به مهم ترین رویدادهای این حوزه اختصاص دارد، منتشر شد. در این شماره به بررسی اختیارات هیأت امناء دانشگاه ها، برنامه ششم توسعه و سخنان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیرامون فرهنگ نفتی پرداختیم.
حرکت دانشگاه به سمت استقلال
هیأت امناء برای اولین بار در ایران در اساسنامه دانشگاه شهید بهشتی مصوب ۱۳۳۹ به عنوان رکن اول دانشگاه مطرح شد. پس از آن، دانشگاه های شیراز (۱۳۴۲)، شریف (۱۳۴۴) و تهران (۱۳۴۶) دارای هیأت امنا شدند. در سال ۱۳۵۰ قانونی در مجلس به تصویب رسید که دانشگاه ها را موظف به تشکیل هیأت امناءهای مستقل کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این قانون ملغی و هیأت امناءها منحل شد. همچنین وظایف آن ها به یک هیأت سه نفره واگذار گردید. سرانجام سال ۱۳۶۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی اجازه داد تا موسسات آموزش عالی و پژوهشی برای خود هیأت امنایی با ترکیب خاص تشکیل دهند.
پس از چندین سال، هفته گذشته وزیر علوم ضمن اشاره به اینکه برخی از اختیارات از حوزه دانشگاه‌ها بیرون رفته و دانشگاه‌ها به آن اعتراض دارند، گفت: «من می‌گویم برخی از اختیارات حتی از وزارتخانه هم گرفته شده که باید به آن برگردانده شود.»
وی همچنین گفت: «در این خصوص باید قوانین هیأت‌های امناء دانشگاه‌ها بررسی و بازنگری شده و به آنها اختیارات بیشتری داده شود.»
آقای وزیر چندی پیش نیز به این موضوع اشاره کرده بود و گفته بود هرگونه اصلاح و بازنگری در قوانین مرتبط با هیات‌های امنای دانشگاه‌ها در راستای افزایش اختیارات آنهاست. همچنین محمد کبگانیان، قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور نیز آبان ماه از تصویب سیاستهای ۱۵ گانه وظایف، اختیارات و مسئولیتهای هیأت امنای دانشگاههای کشور خبر داد و به جزئیات این مصوبات اشاره کرد.
یکی از مشکلاتی که تاکنون در هیأت های امناء مشاهده می‌شد این بود که جلسات آنها به علت مشغله مسئولان معمولا با تاخیر زياد (شايد حتي تا يكسال) برگزار می‌شد، در حاليكه براي موفق و موثر بودن هیأت امناء، لازم است حداقل فصلي يكبار جلسه برگزار شود. ایراد دیگر پاسخگو نبودن این مجوعه ها در قبال وظایف محوله بود که امید است با اجرایی شدن مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی این مسائل برطرف شود.
برنامه ششم توسعه و تعاملات بین المللی
عدم استفاده کامل از ظرفیت های کشور در عرصه بین الملل و توانایی ایرانیان خارج از کشور -به عنوان پل ارتباطی میان منافع ملی و منافع بین المللی- به عنوان یک مساله مهم در علم فناوری کشور آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است. این مساله را میتوان با نگاهی به بند ششم سیاست های کلی علم و فناوری که اواسط امسال توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده اینگونه مشاهده کرد: «استفاده از ظرفيت‌هاي علمي و فني ايرانيان مقيم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته ساير كشورها بويژه كشورهاي اسلامي حسب نياز»
در هفته ای که گذشت سالار آملی، معاون بین‌المللی وزیر علوم تحقیقات و فناوری با توجه به ارسال برنامه ششم توسعه در رابطه با کارگروه روابط بین‌الملل به نقش پررنگ تعاملات بین‌المللی با رویکرد کشورهای مسلمان و همسایه و روابط بین‌المللی با رویکرد ایرانیان مقیم خارج از کشور در این برنامه اشاره کرد و افزود: «تعداد دانشجویان خارجی شاغل به تحصیل در جمهوری اسلامی ایرانی از عدد ۲۰ هزار در سال اول برنامه، با رشد سالیانه ۲۵ درصدی، به رقم ۸۰ هزار نفر در پایان برنامه بالغ خواهد شد.»
وی با اشاره به تعداد پروژه‌های مشترک با ایرانیان فرهیخته خارج از کشور، گفت: «این عدد در پایان برنامه به عدد ۱۲۰ مورد افزایش می‌یابد.»
لذا توجه به زیرساخت های مورد نیاز جهت جذب نخبگان در کشور، بهره گیری از توانایی نخبگان و دانشمندان مقیم خارج از کشور و خنثی‌سازی بسیاری ازتحریم ها از طریق بهره گیری از آن ها یکی از مواردی است که توجه به آن در تدوین برنامه ششم توسعه و اجرایی‌سازی این برنامه می بایست توسط این وزارتخانه بیش از پیش در دستور کار قرار گیرد.
فرهنگ مسموم نفتی
هفته گذشته سورنا ستاری در همایش تجلیل از حماسه‌سازان پدافند هوایی عملیات والفجر ۸، گفت: «متأسفانه بوی نفت ما را به دنبال خود می‌کشاند و همواره به دنبال پول نفت بوده‌ایم؛ باید این اعتیاد را ترک کنیم و در دولت به دنبال همین موضوع هستیم؛ راه ترک اعتیاد به پول نفت هم بها دادن به جوانان و نوآوری می‌دانیم.»
فرهنگ مسموم نفتی هفته‌هاست که توسط ستاری به سوژه سخنرانی تبدیل شده و در مذمت این نوع نگاه چندین بار به سخنرانی پرداخته است. اگر از منظر گفتمان سازی و ترویج و تشویق به نوآوری و جوانگرایی به این موضوع بنگریم بسیار جای تشکر دارد که بالاخره پس از مدت ها توسط یکی از مسئولان کشوری، حداقل سخنرانی در این باره اولویت یافته است. به گفته ستاری، بعضی کشورها تنها یک جزیره روی صخره هستند اما در حوزه تولید ارزش افزوده و در اقتصاد موفق هستند. اما سوال اینجاست چرا کشوری با این همه سرمایه انسانی و منابع طبیعی خدادادی اگر روزی صادرات نفت محدود شود و تحریم های ظالمانه بر روی گرده های این ملت فشار بیاورند، دچار مشکل می‌شود؟ ستاری در این باره معتقد است: «می‌بایست فرهنگ مسموم نفتی که اقتصاد ناصحیح نفتی را به کشورمان تحمیل کرده از بین برود. این فرهنگ نادرست در همه کشورهایی که متکی بر منابع زیرزمینی خود متکی هستند حکم‌فرماست و تنها از راه تغییر رویکردهای اساسی اصلاح می‌شود.»
وی همچنین می‌گوید: «تنها در صورت گسترش فرهنگ نخواستن اقتصاد رانتی نفتی است که کشور می‌تواند از مغزهایش استفاده و از خروج آنها از کشور جلوگیری کند.»
The post به دنبال بوی نفت appeared first on عیارآنلاین.